Nieprzyjemny oddech to problem, z którym zmaga się niemal jedna czwarta populacji. Co więcej, jest to dolegliwość znana od wieków i niezmiennie od stuleci uprzykrzająca życie osób dotkniętych tą przypadłością i ich otoczenia. Zapiski na ten temat znajdziemy nawet w Biblii. „Żonie mój oddech niemiły” – czytamy w „Księdze Hioba”. Skąd zatem bierze się halitoza? Jak pozbyć się nieprzyjemnego zapachu i kiedy trzeba udać się do specjalisty?
Czym jest halitoza?
Halitoza (fetor ex ore) to przewlekły, występujący stale lub okresowo nieprzyjemny zapach z jamy ustnej. Powodują go lotne związki siarki, znajdujące się w uwalnianym powietrzu. Są one produkowane przez bytujące w jamie ustnej bakterie beztlenowe, które dostają się tam z jedzeniem.
Za problemem nieprzyjemnego oddechu często stoi nieprawidłowa higiena jamy ustnej, która powoduje różne problemy stomatologiczne. To tak zwana halitoza patologiczna, która może mieć miejscowe źródło (najczęściej wspomniane choroby jamy ustnej), ale też (choć o wiele rzadziej) wynika z chorób ogólnoustrojowych.
Innym rodzajem tej dolegliwości jest halitoza fizjologiczna. W tym przypadku nieprzyjemny oddech wynika na przykład z palenia tytoniu, picia alkoholu i spożywania niektórych pokarmów, takich jak czosnek czy cebula, które zawierają allicynę.
Ponieważ przykry zapach z ust jest wyczuwalny nie tylko przez osobę zmagającą się z halitozą, ale i jej najbliższe otoczenie, może znacznie obniżać jakość życia, prowadząc na przykład do ograniczania kontaktów społecznych.
Brzydki zapach z ust rano – co robić?
Czy nieprzyjemny zapach z ust o poranku może oznaczać problemy zdrowotne? Niekoniecznie. Jeśli przykry zapach jest wyczuwalny tylko po przebudzeniu, najpewniej jest to halitoza fizjologiczna, związana z normalnym zjawiskiem, jakim jest zmniejszenie wydzielania śliny podczas snu. Sprzyja to namnażaniu bakterii beztlenowych w jamie ustnej i pojawieniu się lotnych związków siarki. Nieprzyjemny zapach mija po umyciu zębów.
Ponieważ z wiekiem zmienia się ilość i skład śliny, halitoza fizjologiczna o poranku dotyczy zwłaszcza osób starszych.
Przyczyny halitozy patologicznej – choroby powodujące nieświeży oddech
Jeśli pomimo prawidłowej higieny jamy ustnej, wciąż towarzyszy Ci nieprzyjemny zapach z ust w ciągu dnia, koniecznie trzeba znaleźć źródło problemu. Ponad 80 procent przypadków halitozy patologicznej dotyczy osób zmagających się ze schorzeniami zębów, stanami zapalnymi jamy ustnej i migdałków podniebiennych.
Jakie są najczęstsze przyczyny nieprzyjemnego zapachu z ust? Wśród tych zlokalizowanych w jamie ustnej są to w szczególności:
- paradontoza,
- zapalenie dziąseł,
- choroby zębów,
- zmiany na błonie śluzowej jamy ustnej (opryszczka, owrzodzenia, przetoki, nowotwory),
- kserostomia: zmniejszone wydzielanie śliny,
- zapalenie migdałków podniebiennych,
- kamienie migdałkowe (detryt).
Najczęstsze przyczyny halitozy, mające źródło poza jamą ustną to:
- zapalenie zatok przynosowych,
- uchyłek Zenkera lub inne uchyłki przełyku,
- zapalenie dolnych dróg oddechowych (ropień płuca, rozstrzenie oskrzeli),
- choroba refluksowa.
Wśród innych, rzadszych przyczyn halitozy można wymienić takie choroby ogólnoustrojowe, jak:
- niewydolność nerek: przykry zapach z ust przypomina woń moczu,
- cukrzyca: charakterystyczny jest zapach zgniłych jabłek przy spadku poziomu cukru we krwi,
- niewydolność wątroby: w zaawansowanej postaci choroby nieprzyjemny oddech kojarzy się z odorem rozkładających się ryb,
- nowotwory krtani, przełyku czy płuc.
Na czym polega leczenie halitozy?
Jak się pozbyć nieświeżego oddechu? – to pytanie nurtuje wszystkich dotkniętych tym problemem. Podstawą jest oczywiście regularna, prawidłowa higiena jamy ustnej, która zapobiega powstawaniu płytki nazębnej. Warto też przeanalizować swoje nawyki żywieniowe i nie chodzi tu jedynie o spożywanie określonych pokarmów powodujących przykry zapach. Warto wiedzieć, że przykry zapach z ust mogą wywoływać także głodówki, które nie sprzyjają zdrowiu jamy ustnej. Powodują bowiem obniżone wydzielanie śliny, co prowadzi z kolei do zaburzeń flory bakteryjnej w jamie ustnej i próchnicy.
Jeśli pomimo zmiany nawyków i dbałości o higienę jamy ustnej, nieprzyjemny oddech nie znika, należy w pierwszej kolejności udać się na wizytę do dentysty. Jeśli wykluczone zostaną problemy związane ze stomatologicznymi chorobami jamy ustnej, przyczyną mogą być choroby laryngologiczne. Halitoza patologiczna może mieć na przykład związek z zapaleniem zatok, czemu towarzyszy między innymi ból głowy, nasilający się przy pochylaniu.
Jak leczyć halitozę? To oczywiście zależy od przyczyny pojawienia się nieprzyjemnego zapachu. Konieczne może być na przykład włączenie antybiotykoterapii.
Pamiętajmy, że halitoza patologiczna jest objawem jakiegoś poważniejszego problemu. Gumy do żucia czy miętowe landrynki tylko maskują przykry zapach, nie eliminując jego źródła. Oczywiście, można sięgnąć po leczenie objawowe i na przykład stosować probiotyki, płukanie jamy ustnej płynem zawierającym chlorheksydynę czy tabletki do ssania z jonami cynku, sodu czy cyny. Należy jednak traktować te środki tylko jako doraźną pomoc przy pozbyciu się nieprzyjemnego oddechu.
Więcej ciekawych treści, dotyczących laryngologii i nurkowania możesz znaleźć na moim profilu na INSTAGRAMIE oraz na FACEBOOKU. Warto dodać do obserwowanych. Masz problem natury laryngologicznej? Umów się na konsultację w moim gabinecie.
