Obecność krwi w masce podczas nurkowania może wzbudzać nasz niepokój. Na szczęście, najczęściej nie oznacza to poważnego zagrożenia dla zdrowia osoby nurkującej, a świadczy o tym, że doszło do urazu ciśnieniowego błony śluzowej nosa lub zatok przynosowych. W szczególnych sytuacjach istnieje ryzyko uszkodzenia narządu wzroku, włącznie z utratą widzenia, a także zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i wystąpienia powikłań neurologicznych. Jakie są przyczyny, skutki oraz metody zapobiegania urazom ciśnieniowym? Jak zadbać o bezpieczeństwo nurka? O tym w dzisiejszym artykule.
Bezpieczne nurkowanie – czego unikać?
Bezpieczeństwo nurka to sprawa fundamentalna. Jeśli decydujemy się na zanurzanie, nasz stan zdrowia nie powinien budzić żadnych zastrzeżeń. Podstawowa wiedza o zdrowiu pozwoli uniknąć przykrych konsekwencji i długotrwałego leczenia.
Jakie objawy powinny zatem skłonić osobę nurkującą do rezygnacji z wchodzenia pod wodę? Przede wszystkim będą to:
- aktywna faza alergii,
- infekcja,
- przewlekłe zapalenie zatok.
Jeśli zignorujemy te podstawowe kwestie dotyczące bezpieczeństwa nurka i zdecydujemy się na zanurzanie, może dojść do poważnych problemów. Najczęściej jest to uraz ciśnieniowy, wymagający niekiedy interwencji chirurgicznej.
W przypadku krwawienia z nosa, istnieje ryzyko, że krew może dostać się do układu oddechowego, co doprowadzi do duszności, kaszlu czy nawet utraty przytomności. Wówczas należy jak najszybciej przerwać nurkowanie i udać się na powierzchnię, aby uniknąć dalszych kłopotów.
Nurkowanie w czasie infekcji i alergii, kiedy zmniejszona jest drożność zatok, może też poskutkować uwięzieniem powietrza w oczodole. Może ono uciskać na gałkę oczną oraz nerw wzrokowy. Grozi to nawet utratą wzroku. Drugą niebezpieczną sytuacją jest taka, w której powietrze dostanie się do jamy czaszki. Wówczas dochodzi do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i powikłań neurologicznych.
Dlaczego w masce podczas nurkowania pojawia się krew?
Tak jak już wspominaliśmy, obecność krwi w masce podczas nurkowania świadczy o tym, że najprawdopodobniej doznaliśmy barotraumy, czyli urazu ciśnieniowego błon śluzowych.
Dlaczego zwiększone ryzyko urazu ciśnieniowego występuje zwłaszcza podczas infekcji i w aktywnej fazie alergii? Dzieje się tak, ponieważ dochodzi wówczas do obrzęku błony śluzowej nosa, zatok przynosowych i trąbek słuchowych. Oznacza to, że zmniejsza się ich drożność i trudniej wyrównać ciśnienie. Jeśli nurek zacznie się zanurzać, mając zatkane zatoki, zgromadzony w ich strukturach gaz zacznie się sprężać. Może temu towarzyszyć ból między oczodołami, nad zębami albo w obrębie kości policzkowych.
Wskutek działania ciśnienia hydrostatycznego krew i płyny z tkanek błony śluzowej i popękanych naczyń krwionośnych przedostają się do przestrzeni zatok. W czasie wynurzania zachodzi zjawisko odwrotne do opisanego wcześniej: gaz uwięziony w niedrożnych zatokach rozpręża się i wpycha nagromadzoną krew do jamy nosowej, a ta poprzez dziurki w nosie przedostaje się do maski.
Jak leczy się skutki urazu ciśnieniowego zatok?
Leczenie urazu ciśnieniowego zatok objawiającego się krwawieniem wymaga interwencji chirurgicznej. Obecnie rekomenduje się przeprowadzenie FEOZ, czyli Funkcjonalnej Endoskopowej Operacji Zatok (alternatywnie: FESS). To małoinwazyjna metoda leczenia, dzięki której udaje się zminimalizować ryzyko powikłań i skrócić czas rekonwalescencji. Wystąpienie barotraumy niewątpliwie jednak będzie oznaczać dla nurka kilkutygodniową przerwę.
Co zrobić, by nurkowanie rekreacyjne było bezpieczne?
Aby uniknąć urazu ciśnieniowego, należy przestrzegać zasad bezpiecznego nurkowania, takich jak kontrolowane wynurzanie się i stosowanie odpowiednich technik oddychania, ale również unikać nurkowania, gdy zmagamy się z infekcją lub alergią. Nie zaleca się też przekraczania czasu nurkowania wynoszącego 60 minut. Przedłużony czas przebywania pod wodą również rodzi ryzyko urazu ciśnieniowego.
Więcej ciekawych treści, dotyczących laryngologii i nurkowania możesz znaleźć na moim profilu na INSTAGRAMIE oraz na FACEBOOKU. Warto dodać do obserwowanych. Masz problem natury laryngologicznej? Umów się na konsultację w moim gabinecie.
