Rak krtani jest jednym z tych, które zalicza się do nowotworów głowy i szyi. W nawet trzech czwartych przypadków umiejscawia się on i rozwija w obrębie fałdów (strun) głosowych. Powyżej nich lokalizuje się mniej więcej co czwarty nowotwór krtani. Poniżej strun głosowych umiejscawia się mniej niż co dziesiąty rak. Rokowanie jest zależne od tego, jak wcześnie uda się zdiagnozować chorobę. Dlatego tak ważne jest zwracanie uwagi na niepokojące objawy. Co powinno nas zaniepokoić? Jak diagnozuje się nowotwór krtani? Na czym polega profilaktyka raka krtani? O tym w dzisiejszym artykule.
Objawy raka krtani
Laryngolodzy, pytani o objawy raka krtani, zwykle wskazują na pięć, z którymi najczęściej mają do czynienia. Są to:
- chrypka – to pierwszy i najczęstszy objaw,
- ból gardła,
- problemy z przełykaniem,
- ból promieniujący do ucha,
- kaszel połączony z dusznością.
Jeśli przyjrzymy się uważnie powyższej liście, to z pewnością zauważymy, że objawy te są nieswoiste i mogą występować również w wielu innych schorzeniach. Właśnie dlatego tak ważne jest to, by odpowiednio wcześnie udać się do lekarza. Diagnostyka raka krtani jest wskazana, jeśli objawy nie są powiązane z inną aktualnie przechodzoną chorobą, utrzymują się przez 2-3 tygodnie i nie ustępują samoistnie lub po zastosowaniu leków.
Czynniki sprzyjające rozwojowi raka krtani
Rak krtani jest nowotworem bardzo silnie alkoholo- i tytoniozależnym. Oznacza to, że szczególnie narażone na jego występowanie są osoby palące papierosy i nadużywające wysokoprocentowego alkoholu. Innym czynnikiem ryzyka jest przewlekłe, przerostowe zapalenie krtani. Rozwojowi raka krtani sprzyjają ponadto: przebywanie w miejscach o wysokim stężeniu pyłu drzewnego lub węglowego i otoczenie, w którym istnieje narażenie na wdychanie wziewnych substancji chemicznych. Inne czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka krtani to zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), niedożywienie (a zwłaszcza niedobór witamin z grup A i B), immunosupresja i każde inne osłabienie układu immunologicznego, a także refluks żołądkowo-przełykowy.
Na zachorowanie na raka krtani najbardziej narażeni są mężczyźni i osoby powyżej 55. roku życia.
Jak przebiega diagnostyka raka krtani?
Podstawą rozpoznania raka krtani jest przeprowadzenie mikroskopowego badania materiału pochodzącego z wyciętego chirurgicznie guza. Jednym z pierwszych badań w ramach diagnostyki raka krtani jest natomiast badanie lekarskie górnych dróg oddechowych poprzez giętki wziernik z kamerą. Jeśli mamy do czynienia z wczesnym rakiem, to w ten sposób można tez ustalić stopień zaawansowania choroby. Jeśli jest to jednak późniejsze stadium, to lekarz kieruje pacjenta na tomografię komputerową szyi z oceną wyjściowego guza oraz stanu węzłów chłonnych. Podczas badania bardzo istotna jest ocena chrząstki tarczowatej krtani. To kluczowe w procesie dobierania terapii, bo jeśli struktura ta jest rozlegle zajęta, to nie będzie można wdrożyć radioterapii oszczędzającej krtań.
Istotną rolę w ocenie stanu węzłów chłonnych spełnia natomiast USG. Pod kontrolą ultrasonografii przeprowadza się też biopsję węzłów. Wykonanie zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej pozwala natomiast wykluczyć zmiany przerzutowe i obecność nowotworu płuca, który z rakiem krtani ma wspólne czynniki ryzyka.
Sposoby leczenia raka krtani
Jak więc wygląda leczenie raka krtani? Wiele zależy od dokładnej lokalizacji i stopnia zaawansowania choroby. Za standardowe w przypadku wczesnego raka krtani uznaje się leczenie wyłącznie z wykorzystaniem radioterapii lub radiochemioterapii. Wysoce specjalistyczne ośrodki laryngologiczne w leczeniu wczesnej postaci choroby przewidują tez możliwość przeprowadzenia oszczędzającego leczenia chirurgicznego. Polega ono na tylko częściowym usunięciu narządu lub zabiegach mikrochirurgicznych.
Jeśli choroba jest na zaawansowanym stadium, to do niedawna terapią proponowaną pacjentom było całkowite usunięcie chorego narządu i uzupełniająca radioterapia. Obecnie rekomenduje się leczenie oszczędzające krtań, w szczególności chemioradioterapię. Jeśli jednak są przeciwwskazania do leczenia oszczędzającego, to lekarz zaproponuje usunięcie krtani i radioterapię. W przypadku, gdy pacjent nie kwalifikuje się do operacji, można zastosować radioterapię lub chemioterapię w celu leczenia objawowego.
Warto wspomnieć, że jeśli choroba jest zdiagnozowana wcześnie i nie ma przerzutów do węzłów chłonnych, to udaje się wyleczyć nawet do 95 proc. chorych. Wieloletnie przeżycia u osób z bardziej zaawansowanym rakiem krtani wahają się w granicach 50-70 proc.
Jak uniknąć zachorowania?
Profilaktyka raka krtani jest ściśle powiązana z czynnikami ryzyka rozwoju tej choroby. Należy więc unikać palenia tytoniu i częstego spożywania wysokoprocentowego alkoholu. W tym miejscu warto zwrócić na konieczność reagowania na wczesne objawy raka krtani. Szczególnej troski i zainteresowania wymaga często ignorowana przez pacjentów długotrwała chrypka.
Więcej ciekawych treści, dotyczących laryngologii i nurkowania możesz znaleźć na moim profilu na INSTAGRAMIE oraz na FACEBOOKU. Warto dodać do obserwowanych. Masz problem natury laryngologicznej? Umów się na konsultację w moim gabinecie.
