Ukłucie w gardle podczas jedzenia ryby może oznaczać, że utknęła w nim ość. To problem, który jak bumerang wraca w okresie świąt Bożego Narodzenia, kiedy na wigilijnym stole ląduje karp. Jak usunąć ość z gardła? Czy zapicie jej colą albo zagryzanie chlebem pomaga? Dziś odpowiemy na pytanie, jak udzielić pierwszej pomocy, gdy ość stanęła w gardle. Powiemy też, przed jakimi niebezpiecznymi metodami przestrzegają laryngolodzy.

Ość w gardle – pierwsza pomoc

Ość to tzw. ostre ciało obce, które w pewnych wyjątkowych sytuacjach może doprowadzić do zagrożenia życia. Należy rozróżnić dwie potencjalnie niebezpieczne sytuacje. Pierwsza to zakrztuszenie, które może przejść w zadławienie. Druga ma miejsce, gdy ość wbije się w gardło lub przełyk.

W przypadku zakrztuszenia pierwsza pomoc przebiega tak samo jak przy zachłyśnięciu się każdym innym ciałem obcym. Najpierw należy zachęcić poszkodowanego do intensywnego kaszlu, choć można przypuszczać, że ten odruch pojawi się samoistnie. Jeśli nie daje to rezultatów, trzeba uderzać w okolicę między łopatkami lub wykonać chwyt Heimlicha. Jeśli mimo to dojdzie do zadławienia, może to skutkować utratą przytomności, a nawet zatrzymaniem krążenia. Należy wówczas wezwać karetkę i udzielić pierwszej pomocy, zgodnie z zasadami BLS.

Groźne może być nie tylko zadławienie, ale i sytuacja, gdy ość wbije się w gardło lub przełyk. Może wtedy dojść do perforacji gardła dolnego albo przełyku, co wiąże się z poważnymi konsekwencjami, np. zapaleniem śródpiersia.

Objawy które świadczą o utknięciu ości z ryby są następujące:

• uczucie zalegania ciała obcego w gardle,
• kłucie i pieczenie,
• ból nasilający się przy przełykaniu śliny,
• ślinotok,
• odruch kaszlu.

Co robić, gdy w gardle lub przełyku utknęła ość? Najpierw należy wypluć resztę jedzenia lub napój, który mamy w ustach. Następnie oglądamy jamę ustną przy użyciu latarki. Do miejsc, w które najczęściej wbije się ość należą migdałki, nasada języka oraz dołki językowo-nagłośniowe. Pamiętajmy jednak, że samodzielnie możemy usunąć ość tylko wówczas, gdy jest widoczna gołym okiem. Jeśli jej nie widać, należy zgłosić się do laryngologa albo na oddział ratunkowy, gdzie lekarz za pomocą endoskopu zlokalizuje ość i ją usunie.

Czego nie robić, gdy wbije się ość?

Istnieje kilka obiegowych, szkodliwych opinii na temat tego, jak usunąć ość tzw. domowymi sposobami. Powtórzmy więc jeszcze raz: jeśli ość utknęła w taki sposób, że jej nie widzimy, nie wolno próbować wyjmować jej na własną rękę. Możemy sobie tylko zaszkodzić. Jakie „domowe sposoby” są więc zakazane? Przed czym przestrzegają laryngolodzy?

Jeśli czujemy, że ość stanęła w gardle lub przełyku, nie popijajmy jej, ani nie zagryzajmy niczym, zwłaszcza niczym twardym. Niektórzy przekonują, że ość z ryby da się rozpuścić colą albo pomaga chleb… To nieprawda. W ten sposób można tylko doprowadzić do groźnej sytuacji, kiedy ość wbije się jeszcze głębiej albo wbije mocniej. Podczas przełykania pracują bowiem mięśnie przełyku, a nasz język działa niczym tłok przepychający pokarm. Najlepiej jest wręcz powstrzymać się od przełykania śliny aż do czasu interwencji lekarskiej.

Innym „domowym sposobem”, w którego skuteczność nie należy wierzyć, jest popijanie ości, która utknie w gardle, octem albo olejem. Te metody, oprócz konsekwencji wymienionych już wcześniej, dodatkowo mogą spowodować odruch wymiotny. Ponadto ocet podrażni błonę śluzową przełyku, a olej tak ją natłuści, że ość szybko przesunie się dalej.

Jak wygląda procedura usuwania ości w szpitalu?

Ość z ryby, która utknęła w gardle bądź przełyku nie jest traktowana jako bezpośrednie zagrożenie życia, dlatego pacjenci zgłaszający się na szpitalny oddział ratunkowy z takim problemem, nie będą przyjęci w trybie pilnym. Sama procedura wyjęcia ości nie jest skomplikowana. Lekarz usuwa ją pęsetą. Czasami, gdy ość utknęła głęboko, posłuży się też endoskopem. Dolegliwości, takie jak ból czy obrzęk można odczuwać jeszcze przez kilka dni po tym, jak laryngolog usunie ość.

Powikłania utknięcia ości – co jeśli nie usuniemy jej na czas?

Im większa ość, tym większy dyskomfort w przypadku jej utknięcia. Niektórzy zastanawiają się, czy coś się stanie, jeśli nie usuniemy ości lub będziemy z tym zwlekać w przypadku, gdy objawy nie są zbyt uciążliwe. Niestety, takie podejście to krótka droga do poważnego zakażenia. Pojawią się ból szyi i okolicznych tkanek, ropa i gorączka. Istnieje nawet ryzyko sepsy, czyli zakażenia całego organizmu.

Dlatego, nawet jeśli nie czujemy dużego dyskomfortu, najlepiej udać się do laryngologa, który usunie ość, niż narażać się na przykre konsekwencje.

Zapobieganie utknięciu ości w gardle

Ość w gardle to częsty problem, zwłaszcza w okresie świąt Bożego Narodzenia. Zgodnie z polską tradycją wigilijną, na stołach gości karp, a jest to ryba bogata w ości. Oczywiście, przykra sytuacja może zdarzyć się nie tylko w okresie świątecznym. Dlatego, spożywając ryby, trzeba zachować ostrożność. Najlepiej jeść je przy dobrym oświetleniu, a dzieciom i starszym osobom, które mają problem ze wzrokiem, serwować filety.

Więcej ciekawych treści, dotyczących laryngologii i nurkowania możesz znaleźć na moim profilu na INSTAGRAMIE oraz na FACEBOOKU. Warto dodać do obserwowanych. Masz problem natury laryngologicznej? Umów się na konsultację w moim gabinecie.