Nieustające uczucie zatkanego nosa i powracające infekcje górnych dróg oddechowych – to najczęstsze dolegliwości, z jakimi do laryngologa zgłaszają się pacjenci mający skrzywienie przegrody nosowej. Jak diagnozuje się tę wadę? Jakie są przyczyny skrzywienia przegrody nosa i kiedy warto rozważyć operację? Na te pytania odpowiemy w dzisiejszym wpisie.

Przyczyny skrzywienia przegrody nosa?

Można wskazać wrodzone oraz nabyte przyczyny krzywej przegrody nosowej. Niesymetryczny wzrost kości nosa rzadko ma podłoże genetyczne. Wada może wiązać z nieprawidłowym ułożeniem płodu i uciskiem macicy. Najczęściej jednak wśród przyczyn krzywej przegrody nosowej wymienia się rozmaite urazy, zarówno te, do których doszło podczas porodu, jak i w dzieciństwie oraz dorosłości. Do uszkodzenia nosa może dojść np. podczas intensywnego uprawiania sportu, upadku, bójki, wypadku czy innego urazu mechanicznego. Przyczyną krzywej przegrody nosowej może też być źle przeprowadzone leczenie operacyjne albo powikłania po zabiegach.

Co ciekawe, skrzywiona przegroda dotyczy większej części społeczeństwa. Szacuje się, że ta wada dotyczy nawet 80 proc. ludzi. Operacje skrzywionej przegrody nosowej są jednymi z najczęściej wykonywanych zabiegów laryngologicznych. Należy jednak zaznaczyć, że w wielu przypadkach nie pojawiają się żadne niepokojące objawy skrzywienia przegrody nosowej, a wada ma jedynie charakter delikatnego defektu estetycznego.

Objawy krzywej przegrody nosowej

Niezależnie od tego, czy diagnozuje się skrzywienie przegrody nosowej w części chrzęstnej, czy w kostnej, wada prowadzi do zaburzeń przepływu powietrza. Jedną z najczęściej zgłaszanych przez pacjentów dolegliwości jest uczucie ciągle zatkanego nosa: po jednej lub obu stronach. Upośledzenie drożności nosa wywołuje szereg kolejnych objawów. Wśród skutków skrzywienia przegrody nosowej na pierwszy plan wysuwają się co i rusz pojawiające się infekcje górnych dróg oddechowych. Częstym objawem krzywej przegrody nosowej jest nawracające zapalenie zatok przynosowych. Wpływa to na znaczne obniżenie komfortu życia pacjentów.

Inne skutki skrzywienia przegrody nosowej to:

• zaburzenia snu: krzywa przegroda nosowa nasila lub powoduje chrapanie i bezdech senny,
• nawracające krwawienia z nosa,
• nawracające zapalenie ucha środkowego,
• zaburzenie węchu,
• bóle głowy.

Dla niektórych osób skrzywienie przegrody nosowej stanowi ponadto poważny problem estetyczny. Wpływ na wygląd ma zwłaszcza skrzywienie w części chrzęstnej przegrody.

Jak stawiana jest diagnoza skrzywienia przegrody nosowej?

Do oceny przegrody nosowej konieczne jest badanie laryngologiczne. Zanim udamy się do lekarza, można wykonać proste testy w domu. Wystarczy wydmuchać powietrze z nosa bezpośrednio na lusterko. Jeśli ślady będą się różnić, jest to objaw skrzywienia przegrody nosowej. Inny sposób polega na wdychaniu powietrza nosem przy zamknięciu za pomocą palca jednej dziurki, potem drugiej i subiektywnym porównaniu ich drożności. To oczywiście jedynie orientacyjne badania, które nie zastąpią wizyty w gabinecie laryngologicznym.

Do postawienia diagnozy skrzywienia przegrody nosowej lekarz, oprócz wywiadu z pacjentem, wykorzystuje specjalistyczne narzędzia, które pozwalają ocenić rodzaj i skalę odchylenia. W tym celu wykonuje się badanie rynoskopem. Aby je ułatwić i obkurczyć błonę śluzową, laryngolog może np. zastosować setony z lignokainą i adrenaliną. Czasami konieczna jest pogłębiona diagnostyka skrzywionej przegrody nosowej, tj. badanie endoskopowe albo tomografia komputerowa.

Badanie laryngologiczne pozwala wykluczyć inne możliwe powody dolegliwości, na które skarży się pacjent i wdrożyć odpowiednie leczenie.

Leczenie skrzywienia przegrody nosowej

Pacjenci często pytają, czy skrzywiona przegroda wymaga operacji? Jeśli powoduje chrapanie, bóle głowy, nawracające infekcje i szereg innych wymienionych już wcześniej dolegliwości, to septoplastyka, czyli operacja skrzywionej przegrody nosowej, jest jedynym rozwiązaniem. Dopóki nie usuniemy przyczyny tych wszystkich objawów i nie poprawimy drożności nosa i wentylacji zatok, to będą one nawracały. Leki przeciwzapalne i preparaty nawilżające błonę śluzową mogą być stosowane zachowawczo w niezbyt uciążliwych przypadkach.

Leczenie operacyjne znacznie podnosi komfort życia pacjentów, więc warto je rozważyć. Septoplastyka to mało inwazyjny zabieg, który polega na usunięciu zdeformowanych struktur albo ich wymodelowaniu. Korekta przegrody jest wykonywana przez jamę nosową – nie wymaga naruszenia ciągłości skóry. Jest wykonywania pod znieczuleniem ogólnym (rzadziej miejscowym) i trwa około godziny. Na ogół pacjenci wypisywani są do domu jeszcze tego samego dnia. Bywa, że podczas operacyjnego leczenia skrzywienia przegrody nosowej wykonuje się też konchoplastykę, czyli korekcję przerośniętych małżowin nosowych.

Septoplastyka nie ma wpływu na zmianę kształtu nosa, chyba że skrzywiony był słupek nosa, który podczas takiego zabiegu zostanie naprostowany. Warto w tym miejscu dodać, że jeśli ktoś myśli o rynoplastyce, czyli operacji plastycznej, to rekomendowanym rozwiązaniem jest wykonanie jej jednocześnie z septoplastyką.

A jakie są przeciwwskazania do operacji? To przede wszystkim:

• zaburzenia krzepliwości krwi,
• ostre zapalenie zatok,
• ostre zapalenie błony śluzowej nosa,
• infekcje.

Korekta przegrody jest zabiegiem, który częściej przeprowadza się u dorosłych niż u dzieci i młodzieży. Wynika to z faktu, że u dorosłych twarzoczaszka jest już w pełni ukształtowana.

Rekonwalescencja po operacji przegrody nosowej

Pacjent, u którego była przeprowadzona septoplastyka, szybko wraca do normalnego funkcjonowania. Najbardziej uciążliwe mogą być pierwsze dni po zabiegu.

Jak przebiega rekonwalescencja po zabiegu? Przez dobę-dwie stosuje się tamponadę, która ma ustabilizować pozycję przegrody nosowej i zapobiega krwawieniu. W ciągu kilku dni po leczeniu operacyjnym należy przyjmować zalecone przez lekarza środki, które mają nawilżyć błonę śluzową i ułatwiać usuwanie wydzieliny. Na 2-3 tygodnie po zabiegu pacjent powinien ponadto ograniczyć intensywny wysiłek fizyczny, nie korzystać z sauny, unikać pływania, latania samolotem i picia alkoholu.

Operacja przegrody nosowej znacznie podnosi komfort życia pacjentów. Zabieg jest stosunkowo szybki i prosty, a rekonwalescencja niezbyt wymagająca.

Więcej ciekawych treści, dotyczących laryngologii i nurkowania możesz znaleźć na moim profilu na INSTAGRAMIE oraz na FACEBOOKU. Warto dodać do obserwowanych. Masz problem natury laryngologicznej? Umów się na konsultację w moim gabinecie.