Choć większość z nas doświadczyła krwotoku z nosa, wiedza o tym, jak radzić sobie w takiej sytuacji nie jest powszechna. Dziś przedstawimy kilka prostych rad na szybkie powstrzymanie krwawienia, które powinien znać każdy. Przyjrzymy się też najczęstszym błędom w udzielaniu pierwszej pomocy osobie z krwotokiem z nosa. Zastanowimy się, jakie są przyczyny tej nieprzyjemnej dolegliwości i wyjaśnimy, kto jest narażony na zwiększone ryzyko krwawień z nosa i kiedy należy skorzystać z pomocy medycznej.

Jakie są przyczyny krwawienia z nosa?

Według statystyk 60 proc. populacji miało lub będzie mieć krwawienie z nosa. Jest to więc powszechna przypadłość. Dlaczego krwotoki z nosa zdarzają się tak często? Żeby to zrozumieć, należy zdać sobie sprawę z tego, że jama nosowa jest niezwykle unaczyniona. Odpowiada przecież za oczyszczanie, ocieplanie i nawilżanie wdychanego przez nas powietrza. Naczynia tętnicze w jamie nosowej tworzą dwa sploty. W przedniej części przegrody nosowej znajduje się splot Kiesselbacha i to tam najczęściej dochodzi do krwawienia powodowanego urazami czy wysuszeniem błony śluzowej. W tylnej części bocznej ściany jamy nosowej znajduje się natomiast splot Woodrufa. Do krwotoków w tym obszarze dochodzi rzadziej, ale zwykle są to poważniejsze dolegliwości, niż krwawienia ze splotu Kiesselbacha. Dotyczą zwłaszcza osób starszych.

Zwiększone ryzyko krwawień z nosa pojawia się w przebiegu chorób ogólnoustrojowych, takich jak: nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, zaburzenia krzepnięcia krwi, niektóre choroby zakaźne, mocznica i niewydolność wątroby, a ponadto niedobory witamin K, C, D i E. Przyczyny krwawienia z nosa o charakterze ogólnym stanowią ok. 70 proc. przypadków. Pozostałe to przyczyny miejscowe, a więc występujące w jamie nosowej. Należą do nich: urazy nosa i błony śluzowej, stany zapalne, wysuszenie błony śluzowej nosa, nieżyty, ziarniny, polipy, rzadziej nowotwory. Zwiększone ryzyko krwawień z nosa występuje więc na przykład u osób, które nadużywają kropli na katar, dużo czasu spędzają w suchych, klimatyzowanych pomieszczeniach czy często wydmuchują nos. Na częste, krótkotrwałe krwotoki z nosa szczególnie narażone są kobiety w ciąży, u których zwiększa się ryzyko popękania naczynek w jamie nosowej.

Krwotok z nosa – pierwsza pomoc

Postępowanie w przypadku krwotoku z nosa nie jest skomplikowane. Widok krwi u niektórych osób może jednak budzić wiele emocji. Dlatego tak ważne jest, żeby przy udzielaniu pierwszej pomocy zachować zdrowy rozsądek. Jeżeli krwawienie z nosa nastąpiło w wyniku mocnego urazu głowy lub/i wiązała się z tym utrata przytomności, trzeba wezwać karetkę.

Jakie są sposoby na szybkie powstrzymanie krwawienia? Najpierw uspokajamy osobę, u której występuje krwawienie z nosa i każemy jej przybrać pozycję siedzącą. Następnym, niezwykle istotnym krokiem, jest mocne wydmuchanie nosa. Głowa powinna być pochylona nieco w dół i do przodu. W dalszej kolejności uciskamy skrzydełka nosa przez około 10 minut. Pomoże to zatamować krwawienie z nosa. Krew, która spływa po dolnej ścianie gardła powinna być wypluwana. Jeśli mamy taką możliwość, dobrze jest przyłożyć zimne okłady na kark i nasadę nosa. Gdy krwawienie z nosa ustąpi, warto nawilżyć błonę śluzową nosa wodą morską lub solą fizjologiczną.

Jeżeli mimo zastosowania powyższych kroków, pierwsza pomoc nie przynosi oczekiwanego rezultatu i nie udaje nam się zatamować krwawienia z nosa, należy wezwać pomoc medyczną. Zazwyczaj pojawienie się krwi z nosa nie jest groźne dla życia. Jeśli jednak krwotok jest silny i długotrwały, może dojść do dużej utraty krwi, co stanowi już poważne niebezpieczeństwo dla pacjenta. Przyjmuje się, że jeśli krwotok z nosa trwa powyżej 20 minut, należy wezwać karetkę.

Czego nie robić, gdy leci krew z nosa?

Postępowanie w przypadku krwotoku z nosa musi być przemyślane. Nie wolno odchylać głowy poszkodowanej osoby do tyłu, bo wówczas krew zacznie spływać po tylnej ścianie gardła. Może to powodować zachłyśnięcie lub wymioty. Krew należy wypluć.

Z tego samego powodu nie można kłaść się podczas krwotoku z nosa. Wyjątkową sytuacją jest ta, kiedy mamy do czynienia z pacjentem w ciężkim stanie ogólnym. Taką osobę trzeba ułożyć w pozycji bocznej, dzięki czemu krew z nosa swobodnie wypłynie na zewnątrz.

Nie najlepszym pomysłem jest próba zatamowania krwawienia z nosa za pomocą chusteczek czy bandaży. Potem będzie je trudno wyjąć.

Udzielając pierwszej pomocy przy krwawieniu z nosa, nie zapominajmy o własnym bezpieczeństwie – skorzystajmy z jednorazowych rękawiczek ochronnych.

Kiedy udać się do lekarza?

Czy krwotoki wymagają konsultacji laryngologicznej? Otóż, krwawienie z nosa zazwyczaj można opanować samodzielnie. Pomoc lekarska jest potrzebna w mniej niż 10 proc. przypadków.

Tak jak była mowa wcześniej, natychmiastowej interwencji medycznej wymagają oczywiście krwotoki z nosa związane z urazem głowy. Należy udać się do szpitala lub do laryngologa również wtedy, gdy krew z nosa pojawia się u osoby, która przyjmuje leki przeciwzakrzepowe, cierpi na chorobę związaną z zaburzeniami krzepnięcia, nadciśnienie tętnicze albo w ciągu ostatniego miesiąca została poddana zabiegowi laryngologicznemu.

Częste krwotoki z nosa także są wskazaniem do konsultacji laryngologicznej. Lekarz oceni wygląd błony śluzowej nosa. Może zlecić badania obrazowe, które wykażą, czy przyczyną krwawień z nosa są zmiany w obrębie nosogardła. Jeśli takie nie występują, lekarz najpewniej skieruje pacjenta do internisty w celu wykrycia ogólnoustrojowych przyczyn krwawienia z nosa.

Czy możliwe jest zapobieganie krwawieniu z nosa?

Osoby, które borykają się z nawracającym krwawieniem z nosa, mogą podjąć pewne rutynowe działania profilaktyczne. W wielu przypadkach mogą pomóc ograniczyć te przykrą dolegliwość. Należy więc zadbać o nawilżenie błony śluzowej nosa.

Przydatne będą roztwory soli fizjologicznej i woda morska. Można stosować dostępne w aptece bez recepty maści, które zapobiegają pękaniu naczynek krwionośnych. Nie zapominajmy o nawadnianiu organizmu. Gdy nie pijemy odpowiedniej ilości płynów, możemy borykać się z wysuszoną błoną śluzową nosa. Podrażnieniu sprzyja też suche powietrze, dlatego latem lepiej unikać klimatyzacji, a zimą stosować nawilżacze powietrza.

Nie zapominajmy o tym, że krwotoki z nosa mogą być też skutkiem brzydkiego nawyku dłubania w nosie. W ten sposób uszkadzamy błonę śluzową. Nos należy oczyszczać delikatnie, unikając też mocnego wydmuchiwania.

W niektórych przypadkach pomocna może być suplementacja witamin K, C, D i E oraz leki zawierające substancje wazokonstrykcyjne, które przyczyniają się do zwężenia naczyń krwionośnych. Przyjmowanie takich preparatów należy skonsultować z lekarzem.

Więcej ciekawych treści, dotyczących laryngologii i nurkowania możesz znaleźć na moim profilu na INSTAGRAMIE oraz na FACEBOOKU. Warto dodać do obserwowanych. Masz problem natury laryngologicznej? Umów się na konsultację w moim gabinecie.