Utknięcie malutkiego przedmiotu w nosie to jeden z częstszych stanów nagłych, z jakimi do czynienia mają lekarze laryngolodzy. Problem częściej dotyczy dzieci w wieku 2-4 lat, bo to one nierozważnie wkładają sobie najrozmaitsze drobiny do jamy nosowej. Każda taka sytuacja wymaga natychmiastowej reakcji, ponieważ zagraża zdrowiu, a nawet życiu. Bywa jednak, że rodzice długo nie zdają sobie sprawy z problemu, dlatego w tym wpisie przedstawiamy trzy najbardziej charakterystyczne objawy ciała obcego w nosie i radzimy, jakie kroki podjąć, żeby pomóc dziecku.
Objawy ciała obcego w nosie
Pragnienie poznawania otaczającego świata i wyobraźnia maluchów nie mają granic. Ciekawskie dzieci są w stanie włożyć do nosa najrozmaitsze drobne przedmioty. Mogą to być: malutkie elementy zabawek, koraliki, guziczki, plastelina, śrubki, gwoździe, wata czy kawałki jedzenia.
W wielu przypadkach opiekunowie dzieci przez długi czas, nawet przez kilka tygodni, nie zdają sobie sprawy z problemu. Odkrycie następuje przypadkowo albo dopiero wtedy, gdy pojawią się widoczne objawy ciała obcego w nosie. Najczęstsze z nich to:
- Niedrożność nosa występująca po jednej stronie.
- Wycieki z nosa (najczęściej ropne).
- Przykry zapach – z powodu zalegającego ciała obcego w nosie, wycieki najczęściej są cuchnące.
Oprócz tego mogą pojawić się: obrzęk i zaczerwienienie nosa, kichanie, łzawienie oczu, stan podgorączkowy czy krwawienie. Wiele zależy od tego, jak długo przedmiot zalega w jamie nosowej i z jakim rodzajem ciała obcego mamy do czynienia. Fragmenty jedzenia, owady czy inne drobiny pochodzenia organicznego często wywołują stan zapalny. Z kolei przedmioty nieorganiczne, zwłaszcza ostro zakończone, mogą spowodować uraz mechaniczny błon śluzowych nosa.
Ciało obce w jamie nosowej – zagrożenia
Oprócz wspomnianych wcześniej konsekwencji (stanu zapalnego i urazu), ciało obce w nosie dziecka niesie za sobą szereg innych niebezpiecznych skutków. Największym zagrożeniem jest ryzyko aspiracji tej drobiny do dróg oddechowych, co może spowodować zatkanie krtani czy tchawicy, z dusznością włącznie.
Konsekwencją długiego zalegania ciała obcego w nosie jest powstanie tak zwanego kamienia nosowego (rynolitu). Wokół drobiny osadza się wapń. Tworzy się złóg, którego nawarstwianiu sprzyja wysuszona z powodu braku przepływu powietrza, błona śluzowa. Rynolit coraz bardziej uciska na naczynia krwionośne i może doprowadzić nawet do miejscowej martwicy tkanek.
Jak usunąć ciało obce z nosa? – pierwsza pomoc
Czasami można spróbować samodzielnie usunąć przedmiot zalegający w nosie. Aby się to udało, należy uspokoić dziecko. Płacz i panika mogą tylko pogorszyć sytuację. Ważne jest wytłumaczenie maluchowi, na czym będzie polegała cała procedura: rodzic zatyka jedną dziurkę nosa, a w tym czasie dziecko silnie wydmuchuje powietrze drugą.
Taką próbę usuwania ciała obcego z nosa można powtórzyć kilkakrotnie. To oczywiście możliwe do przeprowadzenia u starszego dziecka. Powinno ono rozumieć polecenia i potrafić wydmuchać nos. Jeśli mamy do czynienia z młodszym maluchem albo mimo podejmowanych wysiłków, nie udaje się usunąć ciała obcego, nie należy sięgać po inne sposoby. Korzystanie z pęsety, cążek, szczypców czy igieł to bardzo zły pomysł, który może być opłakany w skutkach. Dziecko najprawdopodobniej będzie zaniepokojone widokiem takich narzędzi, zacznie się wiercić i nietrudno wtedy o zranienie. Poza tym, nieprawidłowa technika usuwania ciała obcego z nosa może skutkować przepchnięciem drobiny i tylko pogorszy problem. Drobina może jeszcze bardziej się zaklinować, albo, co gorsza, dostać się do dróg oddechowych.
Kiedy do lekarza z ciałem obcym w nosie?
Jeśli wydmuchiwanie nosa nie pomogło lub w ogóle nie można go było prawidłowo przeprowadzić, należy pilnie udać się do lekarza laryngologa, który udzieli profesjonalnej pomocy. Do czasu wizyty trzeba kontrolować dziecko i uniemożliwić mu wkładanie palców do nosa.
Do pilnej reakcji powinny skłonić nas także wszelkie niepokojące objawy świadczące o tym, że ciało obce w nosie dziecka zalega od dawna, a także gdy wiemy, że struktura drobiny może doprowadzić do skaleczenia.
Lekarz laryngolog zlokalizuje ciało obce w nosie i usunie je mechanicznie w krótkiej sedacji. Może do tego użyć różnych technik i narzędzi. Wszystko zależy od rodzaju i umiejscowienia ciała obcego w nosie. Miękkie, lekkie drobiny usuwa się za pomocą powietrza wdmuchiwanego przez usta pacjenta przy jednoczesnym zamknięciu drożnej dziurki nosa. Do pozbycia się elementów o nieposzarpanych brzegach i łagodnych krawędziach, takie jak kulki czy tabletki, przydatny jest ssak, wytwarzający podciśnienie. Pęseta, kleszcze i haczyk są natomiast przydatne, jeśli z nosa trzeba usunąć ostre drobiny, które wbiły się w błonę śluzową.
Niestety, czasem usunięcie ciała obcego z nosa powyższymi metodami nie jest możliwe. Wówczas konieczne jest przeprowadzenie zabiegu na sali operacyjnej w znieczuleniu ogólnym.
Więcej ciekawych treści, dotyczących laryngologii i nurkowania możesz znaleźć na moim profilu na INSTAGRAMIE oraz na FACEBOOKU. Warto dodać do obserwowanych. Masz problem natury laryngologicznej? Umów się na konsultację w moim gabinecie.